Ken je Kelvin Onyema? Hij is pastor in Utrecht van een "multiculturele kerk" op Kanaleneiland, en lid van de LinkedIngroep Levenslust, die ik een paar maanden geleden oprichtte.
Onyema opent een discussie in deze linkedingroep rondom het thema "levenslust" met deze stelling: "levenslust begint bij het erkennen van wie je bent in de ogen van jouw schepper en het beseffen dat je een doel hebt in dit leven, alles heeft een doel. Met een doel ben je als een vis in het water"
RELIGIEUZE MENSEN
Ik herken hierin de religieuze opvatting ("jouw schepper"). Dan realiseer ik me dat religieuze mensen het grosso modo moeilijker hebben dan ik met de gedachte "Alles is veranderlijk". Ze spreken van een "schepper", en schrijven hem (haar) bedoelingen en opvattingen toe. Als ik dat goed begrijp, vindt die Schepper mijn blog "Alles is veranderlijk" maar niks.
De opvatting van pastor Kelvin Oynema dat "alles een doel heeft" deel ik niet, maar strookt wel met de neiging van onze menselijke geest om alles (wat bestaat; of: alles wat we waarnemen) betekenis te verlenen. "Man is a meaning making machine," wie zei dat ook al weer? (In elk geval vond ik een blogpost die deze opvatting goed onderbouwt.)ONBEWEEGLIJK
Als je ervan uitgaat dat dingen, mensen, gebeurtenissen een doel hebben, dan is dat doel ergens in de toekomst gelegen. En als je dan gelooft dat er een schepper is, dan heeft die dat doel daar ergens "neergelegd" - dat is het denken van godgelovige mensen, zoals ik het ken.
Zo'n geloof betekent dat je gelooft dat er veel vaststaat, in de periode tussen de schepping en het realiseren van het doel. In elk geval kan dat doel niet zomaar veranderen. En de (veronderstelde) schepper zelf wordt dan ook wel eens genoemd: De Onbeweeglijke Beweger. Als er al een vrije wil bestaat, of het idee van jouw en mijn geest die nu eens dit wil en doet, en dan weer die keuze maakt, dan mag al die veranderlijkheid het uiteindelijke "doel van de schepping" niet in de weg staan.
FANTASEREN
In mijn ogen is het wel zo, dat alles een oorzaak heeft, maar dat is iets heel anders. Dat wil niet meer zeggen dan: de ene situatie (of: "toestand") volgt uit de andere. Laat ik dan gelijk bekennen: ik heb geen idee over een "begintoestand": of er zoiets ooit geweest is, en of die dan kenbaar is voor onze geest. En over een eindtoestand heb ik evenmin een vastomlijnd idee. Hooguit zoiets als absolute entropie, uit de thermodynamica. Wel herken ik de neiging van de menselijke geest om te fantaseren over zo'n begin- en eindtoestand.
Op het gevaar af dat de Eindejaarsbezinning van pastor Oynema, en mijn reacties daarop leiden tot verhitte discussies, wilde ik deze gedachte over "alles is veranderlijk", versus "alles ligt vast" met jullie delen. Ben dus weer heel benieuwd naar andermans opvattingen. Als de Schepper ook wil reageren, zou dat helemaal mooi zijn.
TERZIJDE
In de discussie op Levenslust ga ik inhoudelijk in op Oynema's stelling in het kader van levenslust. Maar met jullie op dit blog keek ik naar "veranderlijkheid" versus de gedachte aan een schepper en een doel.
foto: "blue goal in Wedel" van firewarrior onder CC-licentie op flickr
Deze foto symboliseert mooi hoe een "doel" door mensen is ontworpen, en vervolgens als iets groots en lichtends buiten (hen) is neergezet.
